Philias có một đứa em trai, cậu biết điều đó. Nhưng ngoài ra, cậu còn biết nó không phải con của mẹ. Mẹ chưa từng bế đứa em ấy trên tay và cho nó bú như cậu thấy những thôn phụ khác chăm bẵm con của họ, chỉ có cha đôi lần nhắc đến nó khi đến thăm mẹ mà thôi. “Kan”, ông gọi tên nó, nhờ đó cậu biết em trai mình tên là “Kan”. Nhưng chỉ có thế, cậu không biết có em trai là như thế nào, liệu có giống thằng Tino thường đánh em nó để tranh ăn, hay giống anh em thằng Pom cùng nhau nghịch phá từ đầu làng đến cuối xóm? Cha nói đứa em ấy không giống cậu, trầm tính, ít cười hơn và không nghịch ngợm bằng. Nghe như thế, Philias thường nghĩ, chà, mình sẽ chọc cho em cười.
Nước chảy qua bắp chân Philias khi cậu lội qua suối để sang bờ bên kia. Cậu bé sáu tuổi chọn một chỗ thích hợp rồi buông cần trúc, kiên nhẫn chờ đợi. Được một lúc, cần câu cong vút xuống, có vẻ đó là một con cá to. Philias cố kéo cần, cậu đã thấy cái đầu con cá nhô lên khỏi mặt nước mấy lần, nhưng nó khỏe quá, lưỡi câu cứ bị nó ghì xuống. Cuối cùng, sợi dây câu đứt phựt. Philias chán nản nằm lăn ra đám cỏ non mới mọc, hôm nay là một ngày xuân ấm áp, đẹp trời nên mẹ mới để cậu xách cần câu ra suối, cứ tưởng sẽ được vài ba con cá, thế mà… Mây trên trời bay lãng đãng, Philias nghĩ phải chi Kan có ở đây, có em trai phụ vào, hẳn lúc nãy cậu sẽ lôi được con cá đó lên khỏi mặt nước.
Trên đường về, Philias cố tình đi đường vòng, tránh con đường qua cánh đồng đang đông đúc người cấy mạ. Mấy bà thím nhiều chuyện sẽ réo tên cậu, hỏi cha cậu đâu rồi, cho dù đang khom gối lội dưới bùn thì mấy bà vẫn không quên hỏi thăm khi thấy cậu đi ngang qua. Philias vòng vào ruộng ngô dù đường này xa hơn một quãng, lúc này ngô đã được thu hoạch hết và dân làng đã bắt đầu trồng vụ mới, những cây ngô non đã cao ngang đầu cậu. Song tránh vỏ dưa lại gặp vỏ dừa, lúc chỉ còn mấy hàng ngô nữa là ra khỏi ruộng, đám trẻ trong làng đang lúi húi đổ nước vào hang dế ở gần đó đã nhìn thấy bóng dáng cậu. Philias quăng cần và giỏ, ba chân bốn cẳng chạy ngay. Bọn trẻ đuổi theo cậu, vừa chạy vừa chửi. Philias không nhớ tại sao bọn này thích đánh cậu, chúng nói cậu là đứa con hoang, là đứa con rơi cha không đến nhận.
Nhưng cha cậu vẫn đến thăm mẹ con mình mà. Philias lủi nhanh như sóc vào một bụi rậm, rẽ cỏ len sâu vào khu rừng nhỏ trên đường thoát thân. Cậu co người sau một tảng đá, chờ lũ bắt nạt chạy qua. Giá như em trai ở đây… Cậu vùi mặt vào hai đầu gối, vai hơi run lên. Giá như Kan có ở đây…
Mấy hôm sau, cha lại đến, lần này ông đưa mẹ con cậu về nhà chính.
Nhà chính to và lộng lẫy đến mức chỉ mới đứng ở cổng mà Philias đã tròn cả mắt. Nhiều người nữa, đây là lần đầu tiên cậu nhìn thấy nhiều người sang trọng như thế, cả nam lẫn nữ, người lớn lẫn trẻ con. Họ không mặc những chiếc áo được nhuộm nâu hay đen như ở làng của cậu, Philias vui mừng vì mẹ và mình cũng mặc áo mới, giống như họ, những tấm vải nhuộm đủ màu sắc hoặc được thêu hoa. Mẹ đẩy nhẹ vai cậu, cả hai tiến vào trong, lúc này Philias vẫn chưa hình dung được cuộc sống của mẹ và cậu đã sang một trang mới, nhưng cậu đoán mình sắp được gặp Kan.
Háo hức, hồi hộp, Philias nhìn khắp những đứa trẻ trạc tuổi mà cậu gặp, mong đó là em trai mình. Nhưng không phải. Tất cả những đứa trẻ đó không phải là “Kan”, chúng đều nhìn cậu bằng ánh mắt không mấy thiện chí. Đứa trẻ lên sáu chợt thấy chơi vơi. Đám trẻ này, cũng những bà mẹ áo lượt quần là của chúng, sao mà giống đám người ở làng thế? Chỉ có lớp áo xống là khác đi, còn lại mọi thứ vẫn y hệt.
Philias bám lấy áo mẹ, không còn hồ hởi nữa. Liệu Kan có nhìn cậu như thế không?
—
Một đứa cao hơn cậu một cái đầu đẩy cậu ngã, Philias nhăn mày, chống tay đứng dậy.
Cậu không quen đường ở đây, ngay cả khu viện riêng mà cha đưa mẹ con cậu đến cũng đã lớn hơn nhà cậu ở làng nhiều. Nhân lúc mẹ đang soạn sửa đồ dùng, cậu lẻn ra ngoài một lúc rồi bị lạc.
Đứa vừa đẩy cậu cười bảo:
– Xin lỗi nhé, tại cậu thấp quá nên tôi không thấy rõ.
Một đứa khác đẩy cậu thêm một cái nữa.
– Ấy, tôi cũng không thấy cậu.
Philias mím mím môi, hai bàn tay nắm chặt lại dưới áo. Cả bọn có bốn đứa vây lấy cậu, dồn cậu vào một gốc tùng già. Đứa lớn nhất đưa tay muốn nâng mặt cậu lên:
– Cho xem cái mặt nào, tôi lớn hơn hai tuổi, là anh họ cậu đấy nhé.
– Anh ơi, – Đứa khác nói thêm. – vừa nãy em thấy trên mặt cậu ta có cái nốt ruồi trông lạ lắm.
– Mẹ em bảo vì nhị phu nhân thất thân trước khi về nhà chồng nên mới sinh ra đứa con có vết ở mặt.
Philias luôn chạy trốn vì mẹ vẫn dặn cậu đừng đánh nhau, nhưng lần này, trước khi nhận ra, cậu đã tung nắm đấm. Một tiếng bốp, mặt thằng bé vừa nói nghiêng hẳn sang bên, nó loạng choạng lui về sau mấy bước, khóc toáng. Ba đứa còn lại lập tức xông đến. Philias đấm đá thêm mấy cú trước khi cuộn người lại, trong đầu cậu vẫn là suy nghĩ “phải chi Kan có ở đây”.
Rốt cuộc, phải tận ba ngày sau khi mấy vết bầm trên người cậu tan bớt thì Philias mới gặp được Kan. Mẹ đưa cậu sang viện của đại phu nhân để chào hỏi, trong nhà này, đây mới là người cậu được gọi bằng “mẹ”.
Philias không thể thôi quan sát. Cậu và Kan cùng ngồi một bên phòng, Kan ngồi ngay bên trái cậu, dáng ngồi thẳng, vững vàng, trông ra dáng người lớn hơn là một đứa bé trai năm tuổi. Cậu đã từng tưởng tượng Kan trông thế nào, mỗi lần hỏi mẹ, mẹ chỉ đáp qua loa rằng Kan là một cậu bé xinh xắn, gọn gàng, không bôi bẩn quần áo, ống quần không chân thấp chân cao như cậu. Giờ đây khi đã thấy mặt, Philias thấy mẹ nói đúng, nhưng Kan có đôi mắt nâu sẫm giống cậu, điều này làm cậu vui. Anh em trai thường hay có ngoại hình giống nhau mà, thế này chứng tỏ Kan đúng là em của cậu rồi.
Cậu còn muốn biết Kan có giống như đám anh em họ, cố tình gây sự với cậu, chê bai nốt ruồi trên mặt cậu, nói lời không hay về mẹ cậu hay không. Chốc chốc, Philias lại liếc sang, nếu không thì cũng bồn chồn nghịch nghịch mấy ngón tay mình. Kan luôn nhìn thẳng, nhưng có một lần Philias bắt được ánh mắt nâu len lén đánh về phía mình rồi rời đi ngay. Philias nhe răng cười, mong Kan cười đáp lại.
Qua một chốc, đại phu nhân lên tiếng:
– Kan, con đưa anh ra vườn chơi một lát đi.
Câu nói của đại phu nhân quả là giải thoát cho Philias. Kan cúi người đáp vâng rồi đứng dậy nói với cậu:
– Mình ra ngoài thôi, huynh trưởng.
Vườn đầy hoa đang nở rộ nhưng có lẽ không đóa hoa nào tươi như lòng Philias lúc này. Kan gọi cậu là “huynh trưởng”, mấy đứa trẻ con trong làng không đứa nào gọi anh mình như thế. Cậu là huynh trưởng, cậu thật sự có một người em trai, mặc dù từ lúc ra đến vườn, đứa em này không nói thêm câu nào với cậu nữa.
Philias cân nhắc một hồi, rốt cuộc cũng lóng ngóng lấy trong ngực áo ra năm con cào cào bằng lá. Sáng nay khi nghe mẹ nói sẽ đến gặp đại phu nhân và Kan, cậu đã nhờ mẹ hái lá tre để tết đàn cào cào này. Khi ở làng, Philias cũng được cha mang cho nhiều đồ chơi, trong đó có những món cậu rất thích. Cậu đã định tặng chúng cho Kan, nhưng khi đã ở trong nhà chính xa hoa của dòng tộc, cậu nghĩ Kan hẳn là không thiếu những món đồ ấy, thế nên cậu mới nghĩ đến việc tết cào cào làm quà. Mẹ từng khen tay cậu khéo, cào cào cậu tết ra rất đẹp, chắc chắn mà sống động, chắc Kan sẽ thấy thích,
– Cho… cho em này.
Philias đưa đàn cào cào đến trước mặt Kan, hi vọng em trai sẽ nhận quà của mình, mặc dù trận đòn ba ngày trước của đám anh em họ và thái độ lạnh nhạt của Kan hiện thời khiến cậu không tự tin cho lắm. Năm con cào cào nổi bật trong hai lòng bàn tay nho nhỏ, một lúc sau mới được Kan nhấc đi, cất vào tay áo.
– Cảm ơn anh, huynh trưởng. Em lại không chuẩn bị quà… – Kan bẻ một nhành trên cây đào gần đó, đưa cho Philias. – Tặng anh hoa đào vậy.
Cành đào ấy được Philias cắm trong lọ gốm cho đến khi bông hoa cuối cùng tàn đi.
——
– Sau đó hễ có dịp là Philias lại tặng quà cho anh.
Kan vừa phe phẩy quạt cho Riel vừa kể chuyện ngày bé. Cậu cười, hỏi:
– Nhưng em thấy hai người không thân thiết lắm?
– … Anh ấy rất ham chơi, rủ anh đi theo làm anh không nộp đủ bài tập, rồi còn dắt anh ra sông, lên núi, hại anh suýt chết đuối và ngã gãy tay.
Riel tái mặt, nắm lấy bàn tay đang đưa quạt của Kan. Hắn thở dài, vỗ vỗ lưng cậu.
– Không sao mà. Vì thế nên mẹ cấm anh không được chơi với Philias nữa, mẹ hai cũng không cho anh ấy bén mảng tới viện của anh. Qua một thời gian thì thành ra xa cách.
Ngưng một lát, hắn nói tiếp:
– Nhưng quà thì không ngưng tặng bao giờ.
– Em thấy rồi. – Riel nghĩ đến đống gạo và củi trong bếp nhà mình.
Ánh đom đóm lập lòe trên núi, có vài con đã xuống đến sân nhà, Kan ngẩng nhìn bầu trời đầy sao trên đầu, chợt thấy mình đúng là kẻ may mắn nhất thế gian.
[hết ngoại truyện]
